intihar yöntemleri ne demek?

İntihar yöntemi, bir kişinin intiharı tamamlaması ve bilerek hayatını sona erdirmesi için herhangi bir araçtır. İntihar girişiminde bulunan ve hayatta kalan insanlar kırık kemikler veya beyin hasarı gibi ciddi yaralanmalarla karşılaşabilirler. Bu yaralanmaların sağlıkları üzerinde uzun vadeli etkileri olabilir.¹ ABD'de intihar girişimlerinin yaklaşık %8'i ölümle sonuçlanır.² İntiharları önlemenin bazı yolları, risk altındaki bir kişinin evinden silahların kaldırılması, alkolün kötüye kullanılmasına yönelik politikalar ve zihinsel bozuklukların tedavisi gibi yöntemleri daha az erişilebilir hâle getirmeyi içerir.³

Aktif intihar

Aktif intihar, intihar edenin (müntehirin) doğrudan biçimde gerçekleştirdiği eylem sonucunda ölmesidir.⁴

Yüksekten atlama

Yüksekten atlama, yüksek bir irtifadan atlayarak intihar etme eylemidir. Bu olgunun felç, organlarda hasar ve kemik kırılmasına neden olduğu bildirilmiştir.

Amerika Birleşik Devletleri'nde, yükseklikten atlama en az yaygın intihar yöntemleri arasında olduğu belirtilmiştir. (2005'te ABD'de bildirilen tüm intiharların %2'sinden az.)⁵

Kaynaklara göre Hong Kong'da yüksekten atlama en yaygın intihar yöntemidir, zira 2006 yılında bildirilen tüm intihar vakalarının %52,1'i yüksekten atlama yöntemiyle meydana gelmiştir.⁶ Hong Kong Üniversitesi İntihar Araştırma ve Önleme Merkezi, bunun Hong Kong'daki kolay erişilebilir yüksek binaların bolluğu nedeniyle olabileceğini bildirmiştir.⁷

Ateşli silah ile intihar

Ateşli silah kullanılarak yapılan intihar yöntemidir.⁸ Çeşitli kaynaklar Amerika Birleşik Devletleri'nde intihara teşebbüslerin %5'i ateşli silahlar ile gerçekleştirildiğini ve bu intihar denemelerinin %90'ının ölümle sonuçlandığını belirtir. ABD'de ateşli silahlar ile intihar 2017 yılında intihar ölümlerinden en çok sorumlu yöntem olmuştur.⁹¹⁰

Ası

Ası ile intihar girişimi, vakaların yaklaşık %53'ünde ölümle sonuçlanır.¹¹ Kendini astığı objenin uzaklığına ve diğer bazı faktörlere bağlı olarak, kişi boğulur veya boynu kırılır.¹²

Boğulma

Mekanik boğulma

Mekanik boğulma, karotis arterleri sıkıştıracak, beyine oksijen verilmesini önleyecek ve bilinç kaybına ve ölüme neden olacak şekilde boynun etrafındaki bir ligatürün sıkılmasını içerir. Teknik aynı zamanda bazı judo tutuşları ve kilitleri ve oto-erotik boğulma ile ilişkilidir.¹³

Boğulma ile intihar, kişinin nefes almasını engelleme veya oksijen alımını sınırlama eylemidir. Kısa sürede önce hipoksiye ve ardından asfiksiye neden olur.

Suda boğulma

Suda boğularak intihar, genellikle suya veya başka sıvıya dalarak nefessiz kalma ve akciğerler ile dolayısıyla beyni oksijensiz bırakma eylemidir. Kaynaklar bu yöntemin, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki tüm intiharların %2'sinden daha azını oluşturduğunu ifade etmektedir.¹⁴ İntihar girişiminde boğulmaya çalışanların %56'sının öldüğü ifade edilmiştir.¹⁵

Kesik

Kesik ile intiharlarda kanama görülür. İlk kesikler sığ yaralara yol açabilmektedir ve genellikle öldürücü olmayan, çoklu paralel kesimlerdir.¹⁶ Kesi nispeten yaygın olmakla birlikte, Amerika Birleşik Devletleri'nde intihar nedeniyle ölümlerin %1'ini oluşturur.¹⁷

Kesi bazen intihar değil, kendine zarar verme amacı ile uygulanır; ancak kanama şiddetli olursa hipovolemik şok ve ardından ölüm meydana gelebilir.¹⁸

Ölümcül olmayan bir intihar girişimi durumunda, kişi tendonlarda veya el kaslarını kontrol eden ulnar ve median sinirlerde yaralanma yaşayabilir, bu ikisi de kişinin duyusal veya motorunda geçici veya kalıcı bir azalmaya neden olabilir. Bu durumlar yetenek veya kronik ağrı ile sonuçlanır.¹⁹

Elektrik çarpması

Elektrik çarpmasıyla intihar, kendini öldürmek için ölümcül düzeyde elektrik akımının kullanıldığı durumlardır. Elektrik akımı kalpte aritmiye neden olur, yani kalbin farklı odaları arasında senkronize olarak kasılmaması dolayısıyla kan akışının ortadan kaldırılmasına neden olur. Vücuttan geçen elektrik aynı zamanda ısı üreteceği için yanıklara neden olabilir. Çarpılan kişi hayatta kalsa bile vücudunda büyük yanık izleri kalabilir. Elektrik akımının vereceği etki akım miktarı ve uygulanan süre ile doğru orantılıdır.²⁰

Yakma

Genellikle ateş kullanılarak gerçekleştirilen intiharlardır.

Volkan

Volkan ile intihar etme, aktif bir volkan krateri, lav gölü veya lav akıntısında yer alan lavlara atlayarak intihar etmeyi kapsamaktadır. Japonya'da yer alan Miharo Yanardağı'nda, 1933 ile 1936 yılları arasında yaklaşık 1.800 kişi bu şekilde intihar etmiştir.²¹²²²³ Takip eden yıllardaki taklit intiharlar, krateri çevreleyen koruyucu bir çitin kurulmasına neden oldu.²⁴²⁵²⁶

Zehir

İnsan vücuduna hızlı etki eden zehirlerin veya insanlar için yüksek toksisite seviyeleriyle bilinen maddelerim kullanılmasıyla meydana gelir. Dini bir mezhebin lideri olan Jim Jones, 1978'de bir zehirli kokteyl içerek bazı Jonestownlularla birlikte toplu intihar düzenledi.²⁷

Araştırmalara göre dünyadaki tüm intiharların %30'u pestisit zehirlenmesi ile gerçekleştirilmektedir, ancak bu oran Batı dünyasında çok düşük bir seviyede iken, Asya-Pasifik bölgesinde çok daha yüksektir.²⁸

Aşırı doz ile intihar

Uyuşturucu, uyarıcı ve diğer sınıflara ait psikoaktif maddeler veya çeşitli ilaçlar ile doz aşımı vasıtasıyla intihar etmek, ABD'deki intihar teşebbüslerinin yaklaşık 3'te 2'sini oluşturmaktadır. Bu yöntem ile ölüm oranı %2'dir.²⁹ Aşırı doz ilaç ile intihar, karbonmonoksit kullanımı gibi diğer yöntemlerin aksine ötanazi destekçilerinin de tercih ettiği bir metottur.³⁰

Araç çarpmasıyla intihar

Kasıtlı olarak kendisini hızlı hareket eden bir aracın yoluna girerek ölüme neden olmak araç çarpmasıyla intihar kapsamında ele alınır.

Tren

Bir treni ölüme sebep olacak şekilde kullanılarak gerçekleştirilen intihar olgusudur.³¹³²

Pasif intihar

Pasif veya dolaylı intihar, eylemi doğrudan kendi başına gerçekleştirmeden bariz bir şekilde ölümcül bir yola çıkma eylemidir. Dolaylı intihar, yasalara göre tanımlanmış intihardan ayrılır. Dolaylı intihar örnekleri arasında, açıkça savaşta öldürülme niyeti ve beklentisi ile orduya katılan bir asker ya da bir silahlı subayı onlara karşı öldürücü güç kullanmaya teşvik edebilir. İkincisi genellikle "polis tarafından intihar" olarak adlandırılır. Bazı durumlarda, kişi ölüme mahkum olma umuduyla büyük bir suç işlemektedir. Bununla beraber müntehirin bir eylemi gerçekleştirerek değil, bunu reddederek (yemek reddi, tedavi reddi vb.) ölmeyi hedeflemesi de pasif intihar örneğidir.³³

Açlık ve susuzluk

Açlık grevi sonuçta ölüme yol açabilir. Açlık Hindu ve Jain asetizmi tarafından ritüel bir kefaret yöntemi olarak (sırasıyla Prayopavesa ve Santhara olarak bilinir) veya kişinin kendi ölümünü hızlandırma yöntemi olarak kullanılmıştır.³⁴ Bu ölüm yöntemi genellikle savaş esiri statüsü talep eden İrlandalı cumhuriyetçi paramiliter mahkumlardan on kişinin öldüğü 1981 İrlanda Açlık Grevi gibi siyasi protestolarla ilişkilidir. Kaşif Thor Heyerdahl, kanser teşhisi konduktan sonra hayatının son ayında yemek yemeyi veya ilaç almayı reddetmiştir.³⁵ Mayıs 2020'de Grup Yorum üyesi İbrahim Gökçek yerine getirilmesini istediği talepler nedeniyle ölüm orucundan kaynaklanan semptomlardan dolayı hayatını kaybetmiştir.³⁶

Bu olguda dehidrasyon meydana gelir. Terminal dehidrasyonla ölenler tipik olarak ölümden önce bilinç kaybına uğrarlar ve ayrıca deliryum ve dengesiz serum sodyum oranına sahip olabilirler.³⁷ Hidrasyonun kesilmesi gerçek susuzluk üretmez, ancak ağızda kuruluk hissi sıklıkla "susuzluk" olarak bildirilir. Bunun gerçek susuzluk olmadığına dair kanıtlar geniştir ve hasta hissini intravenöz sıvılar vererek rahatlamadığını gösterir, ancak dili ve dudakları ıslatarak ve ağzın uygun bakımıyla rahatlarlar.³⁸

Hastalık

İntihar aracı olarak HIV / AIDS gibi bir hastalığı kasıtlı olarak kullanmaya çalışan vakalar belgelenmiştir.³⁹⁴⁰⁴¹

Hayvan saldırıları

Yırtıcı hayvanlar tarafından saldırıya uğrayarak intihar etme olgusudur. Güney Afrika'nın 2011 yılında, bir timsah tarafından saldırıya uğramak isteyen bir kişi bir nehre atlamış ve bir timsah tarafından parçalanmıştır.⁴² 2002 yılında Samutprakarn Timsah Çiftliği ve Tayland Hayvanat Bahçesi'ndeki bir timsah havuzuna atlayarak kendini öldürdüğü olgu bildirilmiştir.⁴³ 2014 yılında Tayland'daki aynı timsah havuzuna atlayarak kendini öldürmüştür.⁴⁴ Her iki kadın da canlı olarak yendi.

Törensel intihar

Törensel veya ritüelistik intihar, dini veya kültürel bir uygulamanın parçası olarak da görülür. Bu intiharlar, ilgili kültürü paylaşan kişiler tarafından hoşgörüyle karşılanabilir veya bir erdem olarak da görülebilir.⁴⁵

Seppuku

Seppuku (veya hara-kiri), çoğunlukla Orta Çağ'da uygulanan bir Japon ritüel intihar yöntemidir. Suçluluk ve aşağılanma gibi hisler sonucu günümüzde de görülebilmektedir.⁴⁶ Örneğin, Yukio Mishima 1970 yılında seppuku yaparak Japon imparatoruna tam güç sağlamak için başarısız bir darbe sonrası öldü.⁴⁷ Kaynaklar bu intihar olgusunun kişinin onurunu korumanın bir yolu olarak görüldüğünü bildirir. Ritüel, samurayların kodu olan bushido'nun bir parçasıdır.

Sati

Hindistan'da kocası ölen kadınların kendilerini yakarak intihar ettikleri törensel intiharların görüldüğü bildirilmiştir.⁴⁸

Toplu intihar

Bir grup insanın aynı anda kendilerini öldürmeleri durumudur. Toplu intihar bazen dinî ortamlarda meydana gelir. Toplum ya da otorite tarafından mağlup edilen gruplar, yakalanmak yerine kitle intiharına başvurabilir. Kitle intiharları, bir açıklama yapma aracı olarak da kullanılabileceklerini gösteren bir siyasi protesto biçimi olarak da kullanılmıştır.⁴⁹

Kaynakça

Orijinal kaynak: intihar yöntemleri. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. Violence Prevention{{!}}Injury Center{{!}}CDC | erişimtarihi = 2 Ekim 2019 | tarih = 11 Eylül 2019 | dil = İngilizce | çalışma = www.cdc.gov | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190326131411/https://www.cdc.gov/violenceprevention/suicide/fastfact.html | arşivtarihi = 26 Mart 2019 | ölüurl = hayır }} ↩

2. ↩
3. ↩
4. ↩
5. ↩
6. ↩
7. ↩

8. Dorado-Fernández E, Andreu-Tena E, Magana-Loarte ˜ C, Ruiz-Tagle Fernández E, Cáceres-Monllor D, Souto López-Mosquera JL, et al. Muertes por arma de fuego y disparo intraoral: etiología medicolegal. Rev Esp Med Legal. 2017; 43: 70---78. Corresponding author. E-mail address: endorado@pdi.ucm.es (E. Dorado-Fernández) , Erişim tarihi= 17 Nisan 2020 ↩

9. ↩
10. ↩
11. ↩
12. ↩
13. ↩
14. ↩
15. ↩
16. ↩
17. ↩
18. ↩
19. ↩
20. ↩
21. ↩
22. ↩
23. ↩
24. ↩
25. ↩
26. ↩

27. Ministry of Terror - The Jonestown Cult Massacre , Elissayelle Haney, Infoplease, 2006. ↩

28. ↩
29. ↩

30. Philip Nitschke. The Peaceful Pill Handbook. Exit International US, 2007. , s 33 ↩

31. ↩
32. ↩
33. ↩

34. Docker C, The Art and Science of Fasting in: Smith C, Docker C, Hofsess J, Dunn B, Beyond Final Exit 1995 ↩

35. ↩
36. ↩
37. ↩
38. ↩
39. ↩
40. ↩
41. ↩
42. ↩
43. ↩
44. ↩
45. ↩
46. ↩

47. Nathan, John. Mishima: A biography, Little Brown and Company: Boston/Toronto, 1974. ↩

48. ↩
49. ↩

Kategoriler